Hoe ik adviseur digitaal burgerschap werd
Door Jennifer Veldman
Al ruim zeven jaar werk ik in het veld waarin de sociaal-maatschappelijke gevolgen van digitalisering worden onderzocht en nieuwe oplossingen worden bedacht. Vele namen zijn daar al voorbij gekomen. Ooit begon het met privacy, maar bleek dit toch te eng. Later Media Literacy, of Mediawijsheid, maar dat dekte nooit helemaal de lading. En nu Digitaal Burgerschap, Burgerschap gecombineerd met het digitale domein.
Proeftuin
Sinds mijn kindertijd was ik de bibliotheek een beetje uit het oog verloren. Mijn beeld niets meer dan een stoffige, maar magische plek vol pagina’s die me meenemen in nieuwe werelden. Afgelopen zomer zat ik buiten lekker in het zonnetje in alle rust de regiokrant door te bladeren toen mijn blik werd gevangen door de kop ‘Bibliotheken proeftuin voor digitaal burgerschap’. Mijn aandacht werd geprikkeld. Dat bibliotheken aandacht hebben voor digitaal burgerschap, daar had ik nooit aan gedacht.
Computer says no
Een paar jaar geleden heb ik een online cursus python gevolgd – een programmeertaal. Een aantal dingen heb ik daar geleerd:
a) het is een heel gaaf gevoel om de computer iets te laten doen wat jij hebt bedacht
b) het proces hier naartoe vergt veel geduld en precisie
c) ik ben niet heel precies, en ik heb ook niet altijd even veel geduld
d) programmeren is niets voor mij.
Gelukkig ben ik nooit met deze cursus begonnen om daadwerkelijk te gaan programmeren. Ik wilde vooral meer weten over hoe computers werken. Dat is gelukt, want ik heb onder andere geleerd hoe zwart-wit computers werken: een programma kan volledig disfunctioneel zijn door een enkele typefout. Onverbiddelijk, geen uitzonderingen, hooguit een hint waar je de fout zou kunnen opsporen. ‘Computer says no’, noemen ze dat ook wel.
In de steeds verder digitaliserende overheid zien we dit fenomeen terug. Fysieke plekken om de overheid te kunnen spreken worden steeds beperkter, terwijl de route naar het uitzoeken van onze rechten en plichten steeds complexer wordt. Persoonlijk vind ik dat de overheid zelf te weinig doet om haar inwoners verder te helpen. Iets wat mij al een tijd behoorlijk stoort. De overheid hoort toch dienend aan haar burgers te zijn? In plaats van de burger dienend aan de overheid? Mensenwerk is maatwerk, wordt geen ‘overheid says no’!
Digitaal Burgerschap
Gelukkig springen bibliotheken samen met andere formele en informele organisaties in het gat dat de overheid laat vallen. Na een verhuizing en weer op zoek naar nieuwe interessante projecten in Noord-Nederland besloot ik het verhaal achter deze proeftuin op te zoeken en contact op te nemen met de organisatie. Ene Jeroen de Boer mailde mij terug met de gegevens van desbetreffende contactpersonen. En later na een bedankje van mijn kant: ‘Graag gedaan. Ik wijs je ook nog even op deze vacature bij ons.’ Mijn sollicitatie voor de functie Adviseur Digitaal Burgerschap liet niet lang op zich wachten.
Toen ik een half jaar geleden bij Fers kwam werken en zag hoe de oude ietwat stoffige bibliotheek was veranderd in een frisse en toegankelijke sociale ruimte ging er een wereld voor mij open. Bibliotheken helpen bezoekers bij allerlei vraagstukken rondom digitaal burgerschap. Ik kan niet trotser zijn dat ik Friese bibliotheken mag adviseren in hun opdracht rondom dit thema!