Werken met Mosaic

Mosaic is een klantsegmentatietool die op basis van bepaalde kenmerken, gedrag en interesses alle huishoudens in Nederland heeft opgesplitst in 11 segmenten en 59 subsegmenten. Met deze segmentatie kun je je eigen bibliotheekleden indelen, maar ook je werkgebied. Dus welk type (segment) mensen wonen hier het meest, wie weten de bibliotheken al te vinden en welk type nog niet? De analyses die met de Mosaic-segmentatie zijn te maken, bieden waardevolle inzichten en helpen om vraaggestuurd te denken en werken.

Project op de Netwerkagenda 2022
Om het werken met Mosaic te stimuleren en om ervaring op te doen is het als project opgenomen in de Netwerkagenda 2022. Binnen dit project pakt Fers voor twee bibliotheken een vraagstuk op waarbij de inzet van Mosaic-segmentatie waardevol kan zijn. Eén van de bibliotheken waarvoor we een vraagstuk hebben opgepakt is Bibliotheek Drachten. Samen met Dinie van de Velde, aanjager aanpak laaggeletterdheid van Bibliotheek Drachten, hebben we een onderzoeksvraag geformuleerd voor een van hun wijken: “De Swetten is een wijk waarbij we verwachten dat ons aanbod op het gebied van taal- en basisvaardigheden goed aansluit bij de behoefte van de inwoners. Met Mosaic wilde ik deze inschatting toetsen. Klopt deze aanname en hoe kunnen we deze inwoners het beste benaderen?”

Onderzoek levert ook nieuwe inzichten op
Om de vraag van Drachten te kunnen beantwoorden hebben we met behulp van de analysetool van Mosaic een inwonersanalyse van de wijk gemaakt (inclusief gebiedskaart) en een ledenanalyse. De verdeling met segmenten die hieruit komt bevestigt het beeld van de Bibliotheek, maar het liet ook een genuanceerder beeld zien. Zo zag je segmenten die passen bij het beeld, maar zijn er ook segmenten die interessant zijn om op een andere manier aan de bibliotheek te koppelen. Bijvoorbeeld segmenten die in verhouding veel tijd hebben en zich sterk betrokken voelen bij hun omgeving. Wellicht zijn dit mensen die graag anderen in de wijk helpen door zich in te zetten als vrijwilliger. Ook laten de analyses zien dat de grootste segmenten met elkaar verbonden zijn. Er is weinig verloop in de wijk, de grootste segmenten blijven daar vaak lang wonen.

“Door deze analyse zijn we erachter gekomen dat we deze wijk breder moeten aanvliegen en meer vanuit de visie van een Mienskipsbibliotheek moeten benaderen. We zagen namelijk dat best een aantal lid zijn, dus daar ligt al een contact. De vraag is nu welke onderdelen van de Bibliotheek we nog meer kunnen aanbieden, bij hun in de wijk. Want we willen niet alleen mensen naar de vestiging trekken maar we willen juist ook in de wijken zijn. De bibliotheek en de wijken zie ik als twee resonerende vaten. Ook zijn we ons ervan bewust dat wat we voor deze wijk ontwikkelen we niet gelijk op grote schaal kunnen toepassen. Wat in De Swetten goed werkt, werkt misschien niet in een andere wijk.”, aldus Dinie van der Velde.

Nieuwe manier van kijken
De analyses met Mosaic hebben voor Bibliotheek Drachten een nieuwe manier van kijken opgeleverd. Dinie: “Doordat er nu een rapport ligt en je cijfers in handen hebt, is het makkelijker om met aannames en ideeën aan de slag te gaan. Je hebt een startpunt. Het Rijk wil dat de Bibliotheek nog meer in de haarvaten van de samenleving gaat zitten. Deze Mosaic-data helpt daarbij omdat je beter zicht krijgt met welk deel van je bibliotheek je waar het grootste verschil kunt maken. Blijf wel altijd waken dat je niet stigmatiserend wordt en blijf met collega’s in gesprek over het risico van ‘hokjes’ denken en hoe klantsegmentatie zich verhoudt tot digitaal burgerschap.”

Wil je meer weten over het rapport van Bibliotheek Drachten en hoe ze ermee aan de slag gaan, neem dan contact op met Dinie van der Velde. Heb je een vraag over Mosaic, neem dan contact op met Fers. Werken met Mosaic krijgt een vervolg in de Netwerkagenda 2023. Dan pakken we een vraagstuk voor de overige bibliotheken op.