Een stukje geschiedenis

Door Herbert van Oorschot

Toen ik in mei 1982 in dienst kwam bij de Centrale Bibliotheek Dienst voor Friesland, was dat een instantie bedoeld voor het ondersteunen van circa 60 Friese bibliotheken en het in stand houden van het netwerk van bibliobussen voor de vele dorpen in deze provincie. We beschikten destijds over diverse achtergrondcollecties voor het ondersteunende bibliotheekwerk in de provincie:
– Collectie van boeken die niet meer in de bibliotheken aanwezig waren.
– Extra exemplaren van boeken waar veel vraag naar was in de provincie.
– Grootletterboeken bedoeld voor bejaardentehuizen of verzorgingstehuizen.
– Een schoolcollectie die was bedoeld om het lezen van schoolkinderen te stimuleren.

Mijn werkzaamheden in die tijd waren als volgt: aanvragen van de bibliotheken uit de provincie honoreren door de titels eerst op te zoeken in de catalogusbakken van onze centrale catalogus om te zien of wij een gevraagd boek hadden. Zo ja, de aangevraagde boeken in onze achtergrondcollectie opzoeken en uitlenen en zo nee, kijken waar het wel aanwezig is en de aanvraag doorsturen naar de betreffende bibliotheek. Dat ging toen nog met de hand en met pen en papier. Heel antiek, als je daar nu op terugkijkt. In 1986 begon het conversieproject waarbij de hele catalogus werd overgetypt in de computer, daardoor is er natuurlijk veel veranderd.

Als een boek weer terugkwam uit de uitlening, nam ik ze in en ruimde ze op in het grote magazijn. Door deze werkzaamheden bouwde ik een grote kennis van titels en onderwerpen op. En kon ik mijn collega’s de weg wijzen die de onderwerpsvragen behandelden. Ik wist namelijk waar de boeken over de verschillende onderwerpen stonden.

Kasten vol geschiedenis
In onze achtergrondcollectie stonden ook veel boeken over geschiedenis in de kasten. En geschiedenis is altijd al mijn grootste interesse geweest. Vooral de Eerste wereldoorlog heeft mijn grootste interesse, zo ging ik bijvoorbeeld in 1984 op vakantie naar Joegoslavië waar ik in Sarajevo op de straathoek heb gestaan waar de aanleiding voor WOI plaatsvond. Ook andere landen met een interessante (oorlogs)geschiedenis heb ik in de loop der jaren bezocht: Hongarije (1983), Roemenië (1985), West-Berlijn (1986), Sovjet-Unie (1987), Tsjechoslowakije (1988), Berlijn (1990), Moskou (1992). In 1991 ben ik in Denemarken op vakantie geweest. Dat was voor mijn toenmalige collega’s een grote verrassing. Eentje vroeg mij of daar soms een revolutie of burgeroorlog op uitbreken stond. Nee, dus.

Voor ik op vakantie ging, las ik dus boeken over die landen die ik leende uit onze achtergrondcollectie. Zo ging ik dus altijd goed voorbereid op vakantie. Trouwens, begin jaren 80 hadden we nog een reiscollectie, die later is overgeheveld naar de achtergrondcollectie.

Natuurlijk is mijn belangstelling voor de Tweede Wereldoorlog ook logisch: ik ben geboren in Rotterdam, de stad die in de meidagen van 1940 zwaar gehavend uit de strijd is gekomen. Door verhalen van mijn vader en door boeken te lezen, ben ik veel te weten gekomen over WOII. Dat Rotterdam tijdens de oorlog nog vaak gebombardeerd is geweest door de Britten en de Amerikanen, daar ben ik later achter gekomen, door het lezen van boeken daarover.

In een vorig blog over ‘Nederland Leest’ werd geschreven over het onderzoeken van je familiegeschiedenis. Daar ben ik ook al vele jaren mee bezig. Mijn vader heeft mij veel verteld en ik heb gezocht in boeken, archieven en bevolkingsregisters. Tijdens die speurtocht ontdekte ik een verre voorouder uit circa 1704 afkomstig uit Leeuwarden! Zijn dochter uit zijn derde huwelijk is naar Rotterdam vertrokken en daar getrouwd. Ben je ook geïnteresseerd in hoe het er in Nederland aan toeging toen je voorouders hier leefden? Dan kan ik nog een boek aanbevelen: de Camera Obscura van Hildebrand. Daarin wordt een beeld geschetst van Nederland in de 19e eeuw.