FryskLab

FryskLab is een initiatief van Fers en het eerste mobiele BibliotheekFabLab ter wereld. Van 2013 tot en met 2023 hebben we met Frysklab (het belang van) een leven lang ontwikkelen en digitale geletterdheid geagendeerd en bevorderd in Fryslân. Inmiddels zijn maakplaatsen onderdeel geworden van de Friese bibliotheken en is digitaal burgerschap (de doorontwikkeling van digitale geletterdheid) landelijk en in Fryslân een belangrijke maatschappelijke opgave geworden van de bibliotheek. Daarmee hebben we ons doel bereikt en zat de reis van FryskLab er op 1 januari 2024 op.

Hoe het ontstond
De filosofie van de maakplaats paste perfect bij de bibliotheek. Met FryskLab zagen we de kans om in te zetten op ‘leren door te maken’ en de ontwikkeling van 21^e eeuwse vaardigheden bij kinderen en volwassenen. Competenties die je nodig hebt om succesvol deel te nemen in maatschappij van de toekomst. In een kennis- en netwerksamenleving zijn dingen als samenwerken, creativiteit, en sociale- & culturele vaardigheden dan ook onmisbaar. Met een oude omgebouwde bibliobus gingen we op pad. We kwamen naar je toe om samen te kunnen experimenteren, leren en creëren met behulp van technologie en andere middelen.

Winnaar diverse prijzen
Het Fries bibliotheken netwerk heeft met Frysklab wereldwijd belangrijke prijzen gewonnen, waaronder de prestigieuze ALA Presidential Citation for Innovative International Libray Projects (‘de Bibliotheekinnovatie oscar’). Toenmalig minister Bussemaker noemde Frysklab hét voorbeeld van bibliotheekinnovatie in Nederland.

Bussemaker: En wat ik ook een heel interessant initiatief vind zijn de Friese bibliotheken die (als eerste in Europa!) mobiele Fablabs onderdeel maken van de bibliotheek. Jongeren kunnen er aan de slag met open source design en 3D printing. Dat sluit ook aan bij de lokale problemen in Friesland waar kinderen minder buitenschools onderwijs kunnen volgen, waar jongeren vaker van school gaan zonder diploma en bedrijven moeilijk aan geschikte mensen komen.

Waarom Frysklab?
Hoofddoelstelling van het project was het bijdragen aan de innovatiekracht van Fryslân en de rol die bibliotheken daarin spelen. Dat doen bibliotheken door ervoor te zorgen dat kinderen de 21e eeuwse vaardigheden te ontwikkelen die ze nodig hebben voor een kansrijke toekomst. Kinderen leren in de diverse bibliotheeklabs hoe ze door gebruik te maken van moderne technologie hun eigen ideeën en toekomst vorm kunnen geven en bijdragen aan (oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken in) de samenleving; jonge ondernemers in de dop!

Greep uit de mooie projecten
We ontwikkelden vanuit FryskLab door de jaren heen verschillende projecten voor diverse doelgroepen. Denk aan Open Product Design Challenge, Impact door connectie en Fab the library.

In de Open Product Design Challenge voor het MBO en Voortgezet onderwijs kregen scholieren opdrachten vanuit het bedrijfsleven waarvoor ze met verschillende methodes en technieken oplossingen en prototypes ontwikkelden.

Impact door connectie was een lesprogramma voor basisscholen (groep 7/8) en het voortgezet onderwijs waarmee leerlingen hun digitale geletterdheid en vaardigheden die noodzakelijk zijn voor hun toekomst ontwikkelden.

Fab the library was juist gericht op het helpen van andere bibliotheken om zelf met een FabLab of maakplaats aan de slag te gaan.

Focus op digitaal burgerschap blijft
Digitale vaardigheden blijven belangrijk en hier zetten we ons ook in de toekomst voor in. Door de maakplaatsen te borgen in het programma Digitaal Burgerschap zorgen we ervoor dat inwoners van Fryslân de juiste vaardigheden kunnen ontwikkelen om mee te doen en bij te dragen aan de digitaliserende samenleving. Zo leeft Frysklab ook in de toekomst nog een beetje voort.